LIFE - Γιατί παίρνουν οι άνθρωποι ναρκωτικά;

Κατηγορία: Ειδήσεις

08 04

Εκτύπωση

Πολλοί λόγοι έχουν προταθεί για να εξηγήσουν γιατί οι άνθρωποι παίρνουν ναρκωτικά και γιατί μερικοί χρήστες εξαρτώνται από αυτά.

Οι περισσότερες θεωρίες για τις αιτίες της χρήσης ή της εξάρτησης από τα ναρκωτικά βασίζονται σε περιγραφές των ίδιων των χρηστών.

Υπάρχουν πολύ λίγα στοιχεία για τα χαρακτηριστικά αυτών των ατόμων, πριν εμπλακούν με τα ναρκωτικά.

Παρ’ όλα αυτά, είναι μάλλον απίθανο να οφείλεται είτε η χρήση των ναρκωτικών είτε η εξάρτηση από αυτά σε έναν και μόνο παράγοντα.

Φαίνεται ότι η χρήση ναρκωτικών γενικά είναι το αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης ανάμεσα στο ναρκωτικό και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ατόμου και του περιβάλλοντός του.

Στη συνέχεια (σειρά είναι τυχαία) αναφέρονται κάποιοι λόγοι για τους οποίους οι άνθρωποι παίρνουν ουσίες (συμπεριλαμβανομένων του αλκοόλ και του καπνού).

Γενετικοί
Η χρήση ψυχοδραστικών ναρκωτικών είναι παγκόσμια, με τη μια ή την άλλη μορφή, και η ιστορία της φτάνει μέχρι πολύ παλιά, στις απαρχές της εμφάνισης του ανθρώπου και πέρα από αυτήν.

Υπάρχουν άφθονα παραδείγματα ζώων που αναζητούν τις επιδράσεις των ναρκωτικών. Στο εργαστήριο, οι πίθηκοι θα πατήσουν το μοχλό για την κοκαΐνη, προτιμώντας τον από εκείνον του φαγητού.

Οι γάτες τρελαίνονται από το φυτό κάτνιπ ή νεπέτα η γατόφιλη (Nepeta cataria) και ο αφρικανικός ελέφαντας θα ταξιδέψει χιλιόμετρα μόνο και μόνο για να μεθύσει με τον καρπό ενός συγκειμένου δέντρου, που έχει υποστεί ζύμωση.

Τίποτε στη φύση δεν είναι τυχαίο, όμως δεν έχει ακόμα διατυπωθεί η θεωρία που εξηγεί γιατί αντιδρούμε στα ναρκωτικά με το συγκεκριμένο τρόπο.
Όσον αφορά ξεχωριστές περιπτώσεις και όχι ολόκληρα είδη, η έρευνα πάνω σε ζώα έχει δείξει ότι μερικές φορές υπάρχει μια γενετική προδιάθεση για την χρήση ορισμένων ουσιών.

Ολοένα και περισσότερα στοιχεία συνηγορούν υπέρ του ότι κληρονομικοί παράγοντες μπορούν να προδιαθέσουν κάποιους ανθρώπους να αναπτύξουν προβλήματα σχετικά με το αλκοόλ.

Τέτοιοι παράγοντες αλληλεπιδρούν με τη διαθεσιμότητα, τον κοινωνικό περίγυρο και άλλους σημαντικούς παράγοντες.

Διασκέδαση
Οι ουσίες μπορεί να είναι συναρπαστικές για κάποιους, καθώς προσφέρουν ένα προσιτό και συχνά αξιόπιστο μέσο για την απόκτηση «απολαυστικών» εμπειριών.

Όποιος αμφιβάλλει για αυτό θα πρέπει να θυμηθεί ότι οι περισσότεροι ενήλικες χρησιμοποιούν ουσίες (αλκοόλ, καπνό, καφέ) και προφανώς δέχονται άκριτα ότι μια τέτοια χρήση είναι πολύτιμη.

Οι χρήστες ουσιών ομολογούν ότι παίρνουν ουσίες κυρίως επειδή τους αρέσει. Εξ’ ορισμού, οι ουσίες τροποποιούν την ψυχική κατάσταση του χρήση – επιβραδύνοντας, επιταχύνοντας ή διαστρεβλώνοντας την αντίληψη - και πολλές αυτοβιογραφικές καταγραφές χρήσης ουσιών τονίζουν τη γοητεία ακριβώς αυτών των επιδράσεων.

Αυτοκαταστροφική ριψοκίνδυνη συμπεριφορά

Οι προφανείς κίνδυνοι από την κατάχρηση ή την υπερβολική χρήση ουσιών έχουν οδηγήσει στην υπόθεση ότι μερικές φορές η χρήση παρακινείται από αυτοκαταστροφικές τάσεις.

Η εξάρτηση από το αλκοόλ, για παράδειγμα, έχει χαρακτηριστεί «χρόνια αυτοκτονία».

Έχει παρατηρηθεί συχνά ότι οι χρόνιοι χρήστες ουσιών εμφανίζουν χαμηλή αυτοεκτίμηση και μερικές φορές έχουν έντονα αισθήματα επιθετικότητας απέναντι στον εαυτό τους.

Πίεση/προτιμήσεις συνομηλίκων.

Οι πρώτοι πειραματισμοί με τις ουσίες συχνά εντοπίζονται στην εφηβεία. Τότε αυξάνεται η περιέργεια των νέων για τον κόσμο γύρω τους και συχνά ψάχνουν για τρόπους αντίδρασης προς τη γονεϊκή εξουσία.

Κατά παράδοξο τρόπο οι νέοι, ενώ από τη μία επαναστατούν, από την άλλη θέλουν και να προσαρμόζονται στην ομάδα των συνομηλίκων τους.

Έτσι συχνά εξωθούνται στο να δοκιμάσουν ουσίες από το φόβο μήπως «μείνουν στην απέξω». Ενώ η παραπάνω θεωρία ίσως ταιριάζει με τις απόψεις κάποιων γονέων, που θεωρούν ότι το παιδί τους δε θα είχε δοκιμάσει διαφορετικά κάτι τόσο επικίνδυνο, η πραγματικότητα είναι συχνά πιο σύνθετη.

Είναι πολύ πιθανό να υπάρχουν νέοι που δοκιμάζουν ουσίες κάτω από αυτές τις συνθήκες, όμως κατά κύριο λόγο οι νέοι άνθρωποι επιλέγουν τους φίλους με τους οποίους θέλουν να κάνουν παρέα.

Εάν ένας νέος γίνει συστηματικός χρήστης, είναι σχεδόν βέβαιο ότι αυτός ο νέος ή η νέα έχει διαλέξει να ανήκει σε μια ομάδα συνομηλίκων που μοιράζονται αυτή τη δραστηριότητα.

Περιβάλλον.

Η χρήση ουσιών γίνεται σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας και η οικονομική άνεση δεν αποτρέπει το πρόβλημα, εάν υπάρχει έλλειψη συναισθηματικής στήριξης και αρμονικής συνύπαρξης με την οικογένεια.

Παρ’ όλα αυτά, σε γενικές γραμμές, τα πιο σοβαρά προβλήματα ουσιών είναι πιθανό να συνδέονται με την φτώχεια και τη στέρηση σε κοινωνίες με υψηλά επίπεδα ανεργίας και με μια ολόκληρη σειρά κοινωνικής και οικονομικής δυσπραγίας.

Για τους νέους που ζουν σε τέτοιες συνθήκες, οι ουσίες μπορεί να επιτελέσουν μια σειρά λειτουργίες: έναν τρόπο να απωθούνται τα προβλήματα, μια καθημερινή ρουτίνα που οικοδομείται γύρω από την εξεύρεση χρημάτων για ναρκωτικά για την αγορά τους, καθώς και μια πηγή εισοδήματος από την πώλησή τους.

Αυτός είναι ο λόγος που η «οικονομία των ναρκωτικών» συχνά επικρατεί εκεί όπου οι πολιτικοί, οικονομικοί και κοινωνικοί θεσμοί έχουν αποτύχει στην τοπική κοινότητα.

ΠΗΓΗ ΚΕΘΕΑ ΣΤΡΟΦΗ